ฟลักซ์คืออะไร?

ฟลักซ์ (Flux) เป็นสารช่วยในการเชื่อมโลหะหรือบัดกรี ที่ช่วยขจัดคราบออกไซด์บนผิววัสดุ ทำให้การเชื่อมต่อไฟฟ้าหรือโลหะสมบูรณ์และมั่นคงยิ่งขึ้น
แต่หลังใช้งาน ฟลักซ์มักทิ้งคราบตกค้าง ซึ่งหากไม่ทำความสะอาดอย่างถูกวิธี อาจส่งผลต่อคุณภาพของผลิตภัณฑ์ และทำให้เกิดปัญหาในระยะยาว

ปัญหาจาก "คราบฟลักซ์" ที่ไม่ถูกทำความสะอาด

• การรั่วไหลของกระแสไฟฟ้า

• การกัดกร่อนของแผงวงจรหรือโลหะ

• ส่งผลต่ออายุการใช้งานของอุปกรณ์

• เสี่ยงต่อความเสียหายของระบบงานในอนาคต

แล้วจะใช้น้ำยาอะไรดี?

การเลือกน้ำยาทำความสะอาดคราบฟลักซ์ ควรพิจารณา:

1. ประเภทของฟลักซ์ที่ใช้

• Rosin-based Flux (ธรรมดา, RMA, RA)

• No-Clean Flux

• Water-Soluble Flux
  
  

2. วัสดุของชิ้นงาน

• อะลูมิเนียม, ทองแดง, โลหะผสม, แผงวงจร (PCB)
  
  

3. คุณสมบัติของน้ำยาทำความสะอาดที่ดี

✅ เช็ดออกง่าย ไม่ทิ้งคราบ

✅ ไม่กัดวัสดุ ไม่ทำลายยางหรืออะลูมิเนียม

✅ ไม่มี VOCs หรือกลิ่นฉุน

✅ ใช้ได้ทั้งแบบเช็ดและแช่ (Soak & Wipe)

✅ ปลอดภัยต่อผู้ใช้งาน และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

• Rosin-based Flux (เช่น Flux ประเภทธรรมดา, RMA, RA) 

ควรมีคุณสมบัติในการละลายคราบเรซินหรือฟลักซ์ได้ดีและไม่ทำลายวัสดุอิเล็กทรอนิกส์หรือส่วนประกอบต่างๆ โดยเฉพาะพวก PCB หรือชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ นอกจากนี้ยังต้องไม่ทิ้งสารตกค้างที่อาจทำให้เกิดปัญหาในระบบไฟฟ้า ดังนั้นควรเลือกน้ำยาที่มีคุณสมบัติดังนี้: 

✅ไม่กัดกร่อนหรือทำลายวัสดุอิเล็กทรอนิกส์ เช่น PCB, โลหะ, หรือวัสดุพลาสติกที่ใช้ในอุปกรณ์

✅ไม่ทิ้งคราบหรือสารตกค้างหลังจากทำความสะอาด

✅มีกลิ่นเบาบาง และไม่เป็นอันตรายต่อผู้ใช้

• No-Clean Flux 

น้ำยาทำความสะอาดที่ใช้จะต้องมีคุณสมบัติในการละลายคราบฟลักซ์ที่เป็นลักษณะกึ่งแห้งหรือแห้งแล้ว โดยที่ไม่ทิ้งสารตกค้าง ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดปัญหาในระยะยาว เช่น การกัดกร่อนหรือการเสียหายของอุปกรณ์ไฟฟ้า เช่น PCB หรือชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ โดยไม่ต้องการล้างออกหลังการใช้งาน เนื่องจาก No-Clean Flux ออกแบบมาให้ไม่จำเป็นต้องทำความสะอาดหลังการใช้ แต่การทำความสะอาดบางครั้งก็ยังจำเป็นเพื่อรักษาความสะอาดและความเสถียรของอุปกรณ์

น้ำยาที่เหมาะสมในการทำความสะอาด No-Clean Flux ควรมีคุณสมบัติพิเศษเหล่านี้:

✅ไม่ทิ้งคราบ: ควรจะละลาย No-Clean Flux ได้ดีและไม่ทิ้งคราบหรือสารตกค้างหลังการทำความสะอาด

✅ปลอดภัยกับวัสดุอิเล็กทรอนิกส์: ต้องไม่ทำลาย PCB, วัสดุพลาสติก, หรือโลหะที่ใช้ในอุปกรณ์

✅แห้งเร็ว: น้ำยาที่ระเหยเร็วทำให้การทำความสะอาดเป็นไปอย่างรวดเร็วและไม่ทิ้งความชื้นที่อาจทำให้เกิดการกัดกร่อน

✅ปลอดภัยสำหรับผู้ใช้: ควรเลือกน้ำยาที่มีความปลอดภัยสูงและมีกลิ่นไม่แรง หรือไม่มีกลิ่นเลย

• Water-Soluble Flux 

ซึ่งเป็นฟลักซ์ที่สามารถละลายได้ในน้ำ การทำความสะอาดจะง่ายขึ้นด้วยน้ำหรือสารละลายที่มีคุณสมบัติในการทำความสะอาดคราบฟลักซ์ได้ดี น้ำยาทำความสะอาดที่เหมาะสมสำหรับคราบนี้จะต้องสามารถละลายคราบฟลักซ์ที่เป็นน้ำละลายได้โดยไม่ทิ้งคราบหรือสารตกค้าง และสามารถล้างออกได้ด้วยน้ำสะอาดหลังจากการทำความสะอาด

คุณสมบัติที่น้ำยาทำความสะอาดสำหรับ Water-Soluble Flux ควรมี:

✅สามารถละลายคราบฟลักซ์ได้ดี: ควรจะสามารถละลายคราบฟลักซ์ที่เป็นน้ำละลายได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยไม่ทิ้งคราบหรือตกค้าง

✅ไม่ทิ้งสารตกค้าง: น้ำยาควรจะไม่ทิ้งสารตกค้างบนชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์หลังจากล้างออก

✅สามารถใช้กับน้ำได้: ฟลักซ์ประเภทนี้สามารถทำความสะอาดได้ด้วยน้ำ แต่บางครั้งก็ต้องใช้สารเคมีเสริมเพื่อทำให้กระบวนการสะอาดขึ้น

✅ไม่ทำลายวัสดุ: ต้องปลอดภัยสำหรับการใช้กับวัสดุอิเล็กทรอนิกส์ เช่น PCB, ชิ้นส่วนพลาสติก หรือโลหะ

✅ปลอดภัยต่อผู้ใช้: น้ำยาควรปลอดภัยต่อผู้ใช้ และมีความเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม